Ondernemingen in moeilijkheden (OIM)

Volgens de Europese staatssteunregels mag het VAF geen steun toekennen aan een onderneming die zich volgens bepaalde theoretische parameters in moeilijkheden bevindt. De definitie van onderneming in moeilijkheden (OIM) is terug te vinden in artikel 2, punt 18 van de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV). Daarom moeten wij weten wat de situatie van jouw onderneming is, voor we steun kunnen toekennen.

Deze check geldt voor alle soorten financiële steun, maar is niet nodig voor natuurlijke personen, eenmanszaken en vzw’s. Ze geldt ook niet voor podcasts omdat deze onder de zogenaamde de-minimis-verordening van de Europese Commissie vallen. Voor deze gevallen is onderstaande uitleg dus niet van toepassing.

Het moment van effectieve steuntoekenning door het VAF is afhankelijk van het soort steun die je ontvangt. Daarom verwachten we dat je dit, op basis van het stappenplan in punt 3, hebt gecontroleerd op verschillende momenten:

• Bij scenariosteun (onder Creatie) moet het bewijs hiervan worden opgeladen bij de indiening van de zogenaamde scenariofiche die je moet invullen na goedkeuring.
• Bij ontwikkelings- en productiesteun (onder Creatie) moet het bewijs hiervan worden opgeladen bij indiening van het zogenaamde technisch dossier na goedkeuring. De aanvankelijke goedkeuring van ontwikkelings- en productiesteun door het VAF betreft slechts een principiële toezegging (wat ook het geval is bij scenariosteun). De effectieve toekenning komt later. Ze is afhankelijk van de goedkeuring van het technisch dossier.
• Bij aanvragen promotiesteun maakt de check deel uit van je steunaanvraag.
• Bij steunmaatregelen onder de noemer Talentontwikkeling geldt de check enkel in de gevallen waarbij een onderneming kan aanvragen: dit is het geval bij beursaanvragen, opleidingsinitiatieven en stageprogramma 'De werkvloer op'. In deze gevallen moet je checken bij je steunaanvraag.

We raden je aan om de parameters die bij de OIM-controle worden gebruikt doorheen het boekjaar goed op te volgen voor jouw onderneming. Zelfs al is jouw productiehuis naar je eigen gevoel niet in moeilijkheden, dan kan dat volgens de parameters toch anders zijn. Misschien zijn bepaalde acties op het niveau van de balans van jouw onderneming nodig. Doe dat dan tijdig. Jouw boekhouder of accountant kan je hierbij helpen.

Opmerking: Een kmo die minder dan 3 jaar bestaat is per definitie geen OIM en dit volgens artikel 2, punt 18 van de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV). Is jouw onderneming jonger dan 3 jaar maar maakt ze deel uit van een groep? Dan wordt gekeken naar de oudste onderneming binnen de groep. Is deze wel ouder dan 3 jaar dan dient de OIM-controle wel te gebeuren, ongeacht of de steunaanvragende onderneming jonger is dan 3 jaar.

In de meeste gevallen is deze controle relatief eenvoudig.

De OIM-controle gebeurt steeds op de cijfers van de laatst neergelegde jaarrekening.

Hieronder kan je de verschillende stappen van de OIM-controle terugvinden. Deze kan je toepassen op jouw situatie. De stappen kan je ook uitgebreid terugvinden op de VLAIO-website: download alvorens de stappen te doorlopen de rekenmodule ondernemingsgrootte en onderneming in moeilijkheden die je daar vindt.

STAP 1: Maakt jouw onderneming deel uit van een groep?

NEE: In dat geval dien je de OIM-status enkel te berekenen op het niveau van de aanvrager.

JA: Maak een schema van de groepsstructuur van je onderneming inclusief percentages volgens het groepsstructuurtemplate die je kan vinden op de downloads pagina van het VAF. De OIM-status moet in geval van een groep zowel op niveau van de aanvrager worden berekend als op het niveau van de groep.

Opgelet: de bepalingen van de Europese kmo-definitie houden niet enkel rekening met kapitaal, maar ook met zeggenschap. Naast het kapitaal en aandeelhouderschap moet dus ook het zeggenschap (= de invloed die een onderneming op een andere uitoefent) in de kmo-beoordeling worden meegenomen. Het gaat hier concreet over stem-, benoemings-, ontslag- en andere in de statuten van de onderneming vermelde rechten. Ook het zeggenschap via natuurlijke personen wordt hierbij in rekening genomen. Indien een natuurlijke persoon of een in gemeenschappelijk overleg handelende groep van natuurlijke personen het zeggenschap uitoefent op een of meerdere ondernemingen, worden deze als verbonden ondernemingen beschouwd als zij hun activiteiten of een deel van hun activiteiten uitoefenen op dezelfde of verwante markten. Voor meer info: https://www.vlaio.be/nl/media/751.

STAP 2: Bepaal de grootte van jouw onderneming volgens de KMO-definitie

Vul in de rekenmodule ondernemingsgrootte en onderneming in moeilijkheden de algemene informatie (jaar N, jaar N-1 en jaar N-2) aan over jouw onderneming. Vul vervolgens de nodige gegevens (balanstotaal, omzet, VTE) aan voor het bepalen van jouw ondernemingsgrootte. Maakt jouw onderneming deel uit van een groep dan moet je deze gegevens eveneens invullen voor elke partneronderneming in de groep met een verbondenheid van meer dan 25%. De module berekent vervolgens op basis van de ingevulde data of de hele groep een KMO (kleine of middelgrote onderneming) dan wel een GO (grote onderneming) is volgens de basiscriteria uit de kmo-definitie.

STAP 3: Vul de OIM-rekenmodule in

Vul vervolgens het OIM-luik van de tabel verder aan met de gegevens voor de aanvragende onderneming en voor elke individuele verbonden onderneming binnen de groep (> 50% aandeelhouderschap).

Als jouw onderneming deel uitmaakt van een geconsolideerde GO, gebruik dan tabblad 2 GO (individueel niveau) voor het aanvullen van de gegevens van de aanvragende onderneming en gebruik tabblad 3 GO (groepsniveau) voor het invullen van de gegevens op geconsolideerd groepsniveau.

STAP 4: upload alle stavingsdocumenten bij je dossier*

Om bij een steunaanvraag aan te tonen dat je de OIM-controle hebt gedaan en geen OIM bent, dien je volgende documenten als onderdeel van je dossier* toe te voegen:

• Ingevulde rekenmodule ondernemingsgrootte en onderneming in moeilijkheden.

Indien van toepassing – meer bepaald bij groepsstructuren - bijkomend:

• Groepsstructuur mét percentages (volgens het groepsstructuurtemplate);
• Geconsolideerde jaarrekening van de groep van de laatste twee beschikbare boekjaren indien beschikbaar;

*Wat we met ‘je dossier’ bedoelen hangt af van de soort steun (zie uitleg hoger onder 2). Dit kan in bepaalde gevallen je aanvraagdossier zijn, in andere gevallen je scenariofiche of je technisch dossier.

Als je een onderneming in moeilijkheden bent volgens de laatste jaarrekening en daarom in een lopend jaar een regularisatie doet, kan je de kapitaaloperatie laten vastleggen bij notariële akte. Een kopie van deze akte moet je toevoegen aan je dossier, samen met de tussentijdse geattesteerde cijfers waarbij rekening wordt gehouden met de kapitaalsoperatie en met een tussentijdse resultaatverwerking, voor waar en echt verklaard door de externe boekhouder/accountant of revisor. Afhankelijk van de soort VAF-steun (zie hoger onder 2.) moeten deze documenten in hogervermelde fase bij je dossier zitten. Anders kan er geen rekening mee worden gehouden.

Contacteer je projectbeheerder.