Cinematek viert 85ste verjaardag Lydia Chagoll

Chagoll, geboren op 16 juni 1931 in een Nederlands-Joods gezin, groeide op in Brussel, maar wanneer Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog België aanvalt, slaat het gezin op de vlucht. Chagoll bracht als tiener uiteindelijk verschillende jaren door in Japanse gevangenenkampen in Nederlands-Indië, een gebeurtenis die een sterke invloed zou hebben op haar latere artistieke carrière. Wanneer ze in de eerste helft van de jaren ’70 Frans Buyens ontmoet, heeft Chagoll al een rijk leven achter de rug als danseres, choreografe, actrice, schrijfster en voorvechtster voor de rechten van het kind. Chagoll en Buyens zouden tot zijn dood in 2004 een koppel blijven: ze waren levenspartners en werkten intensief samen aan een omvangrijk cinematografisch oeuvre dat deels uit fictie, deels uit documentaire bestaat maar altijd doordrongen was van de strijd tegen onrecht en een empathie voor wie onderdrukt wordt. De documentaire Duo portret: Frans Buyens-Lydia Chagoll die Chagoll na de dood van Buyens draaide illustreert de 31-jarige samenwerking van het duo. Het meest indrukwekkende onderdeel van hun filmografie is wellicht Weten waarom, een negendelige documentairereeks over het nazisme: van de opkomst via de bloei tot het ineenstuiken ervan aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Chagoll en Buyens laten daarin overlevenden van de kampen aan het woord, net als verzetslieden. Het is slechts een van hun vele films over (de gevolgen van) WOII, naast andere voorbeelden als In naam van de Führer, Eens zullen de getuigen er niet meer zijn of de speelfilm Sarah zegt…Leila zegt… Chagoll draaide ook films waarvan zij als enige regisseur te boek staat, zoals Het verhoor en meer recent Ma Bister, waarin ze zich het lot van de Roma aantrekt. Het gedetailleerde programma is terug te vinden op de website van Cinematek.